Acne conglobata

Het uitingsbeeld 

Acne conglobata is de medische naam voor de ernstige vorm van acne vulgaris. Het wordt ook wel acne cystica genoemd vanwege de grote hoeveelheid aan cystes (een holte gevuld met vocht). Deze acnevorm komt meer bij mannen voor dan bij vrouwen en blijft vaak lang na het 20e levensjaar bestaan. Ook komt deze vorm van acne vaker voor bij mensen met een lichte huidskleur. De acne begint als acne vulgaris in de pubertijd en ontwikkelt zich later tot acne conglobata. De ontstekingen verlopen veel heftiger dan bij acne vulgaris. De schouders, de rug en de borst zijn over het algemeen erger aangedaan dan het gezicht, maar ook het gezicht kan aangedaan zijn.

Kenmerkend voor acne conglobata zijn de grote diepgelegen onderhuidse knobbels en abcessen (met pus gevulde holtes in de huid). Deze zullen uiteindelijk genezen met achterlating van ontsierende littekens. Er zijn in tegenstelling tot acne vulgaris weinig mee-eters aanwezig. Doordat deze vorm van acne vrij ernstig is, wordt dit als erg storend en pijnlijk ervaren.

 

De oorzaak 

Tijdens de puberteit vinden er hormonale veranderingen plaats. Door deze hormonale veranderingen gaan de talgklieren in de huid meer talg produceren. Ook wordt de bovenste laag van de huid dikker. Vervolgens raken de talgklieren verstopt doordat je huid te veel talg bevat en door huidschilfers. Wanneer de talgklier gaat ontsteken als een gevolg hiervan, ontstaat er een rood bultje (papel) met vaak een geelachtige kop (pustel).  

 

Maar hoe zit het dan met die hormoonverandering? Nou, in de puberteit wordt het hormoon androgeen ontwikkeld. Overmatige androgene hormonen of een verhoogde gevoeligheid van de talgklier voor normale niveaus van androgeen, veroorzaakt overproductie van talg. Androgeen is oorspronkelijk een mannelijk hormoon, maar dit komt in mindere mate ook bij vrouwen voor. Mannen ontwikkelen wel meer androgeen dan vrouwen, daarom is de kans op het ontstaan van ernstige acne (helaas) groter bij mannen. Ook speelt de hoeveelheid van het hormoon testosteron in het bloed een rol bij het ontwikkelen van acne conglobata.

Een andere factor die mogelijk ook een rol speelt bij het ontstaan van acne conglobata is genetische aanleg. Er zijn weinig wetenschappelijke studies die deze stelling ondersteunen, maar in de praktijk wordt vaak gezien dat een van de ouders of naaste familie ook acne conglobata heeft gehad.

 

Supplementen bij het sporten

Het gebruik van eiwitshakes kan de acne triggeren. Wei en caseïne eiwitpoeder vinden beide hun oorsprong in koemelk en komen voort uit overblijfselen van de productie van kaas. In lactose (wat in melk zit) komt het hormoon IGF-1 voor, wat staat voor insuline gelijkende factor. Dit hormoon heeft enerzijds een positieve werking op je botten en bevordert je spiergroei, maar anderzijds kan het ook een rol spelen bij het veroorzaken van acne conglobata. Wanneer je een zuivelproduct consumeert, zoals een eiwitshake, komt er een hoeveelheid IGF-1 in het bloed. Hierdoor kan de balans worden verstoord. Als de hormoonbalans wordt verstoord gaat de talgproductie omhoog. Echter is het erg persoonsafhankelijk of deze hormoonverandering ook daadwerkelijk (verergerde) acne tot gevolg heeft.

Ook het gebruik van steroïden leidt mogelijk tot acne conglobata. Anno mei 2021 is het nog onduidelijk waarom deze medicijnen leiden tot de acne. Mogelijk spelen meerdere factoren een rol bij de totstandkoming van de puistjes op de huid, zoals hormonale factoren, een verzwakt immuunsysteem en/of een overgroei van gisten en/of bacteriën. Het gebruik van injecteerbare, geïnhaleerde (ingeademde) of orale (via de mond ingenomen) steroïden veroorzaakt mogelijk acne conglobata.

 

Behandelingen 

Eerstelijnszorg (zonder verwijzing toegankelijk) 

De huisarts kan op verschillende manieren hulp bieden bij acne Conglobata. Een huisarts behandeld de acne middels medicatie, zoals lokale middelen (lotions en crèmes enzovoort) en orale middelen (via mond en slokdarm, zoals tabletten). Antibiotica wordt meestal voorgeschreven bij de ernstigere vormen, hormonale therapie wordt ook weleens ingezet. De zorgverzekeraar biedt meestal een vergoeding voor antibiotica. Crèmes met benzoylperoxide en retinoïden worden jammer genoeg niet vergoed. Als de huisarts na het onderzoek vindt dat acne behandelingen de beste stap is voor de vermindering van de acne, wordt er doorgestuurd naar een huidtherapeut of dermatoloog. Deze disciplines zijn gespecialiseerd in de huid en kunnen verschillende acne behandelingen aanbieden. Bij een lichte vorm verwijst de huisarts vaak door naar de huidtherapeut, bij een ernstigere vorm wordt er vaak doorverwezen naar de dermatoloog. De huidtherapeut is ook beschikbaar zonder verwijzing van de huisarts, de zogeheten directe toegankelijkheid. Hieronder staat beschreven wat de huidtherapeut allemaal kan betekenen voor jou. Daarnaast kan de huisarts begeleiding op maat aanbieden voor de mogelijke psychosociale gevolgen van acne, zoals bijvoorbeeld schaamte. 

 

De huidtherapeut behandelt verschillende vormen van acne, vaak in samenwerking met de huisarts of andere specialisten. Daarnaast behandelt een huidtherapeut ook acnelittekens. Er is geen standaardbehandeling voor acne, de huidtherapeut stelt samen met de patiënt een passend behandelplan op. Behandelingen die de huidtherapeut kan uitvoeren bij acne tarda zijn onder andere: manuele huidreiniging (gemiddeld tien behandelingen nodig) en chemische peelings (gemiddeld 7-9 behandelingen nodig). Daarnaast kan de huidtherapeut productadviezen geven. Acnelittekens kunnen door de huidtherapeut behandeld worden met: lasertherapie, chemische peelings, microdermabrasie en/of microneedling. Zie de pagina 'restacne/acnelittekens' voor meer informatie hierover. Alle behandelingen kunnen ook met elkaar gecombineerd worden voor een optimaal resultaat. De hoogte van een eventuele vergoeding en de eisen die de zorgverzekeraar daaraan stelt zijn verschillend. Acnetherapie door een huidtherapeut valt onder de aanvullende verzekering. Raadpleeg daarom de polisvoorwaarden van jouw zorgverzekering om te controleren of je recht hebt op een (gedeeltelijke) vergoeding van de behandelingen. Klik hier voor een overzicht van alle aanvullende verzekeringen die een vergoeding bieden voor acnetherapie.  Enthousiast geworden? Maak dan een afspraak met een huidtherapeut, zodat jullie samen kunnen kijken wat de beste aanpak is voor jouw acne! Klik hier om snel een huidtherapeut bij jou in de buurt te vinden. 

 

Tweedelijnszorg (verwijzing van huisarts benodigd) 

De huisarts kan doorverwijzen naar de dermatoloog. Dat gebeurt meestal wanneer er twijfel bestaat over de diagnose, wanneer er specifieke medicatie (bijvoorbeeld isotretinoïne, ofwel roaccutane) voorgeschreven moet worden of voor de behandeling van overgebleven littekens en rode vlekjes. De dermatoloog kan verschillende soorten medicatie voorschrijven, afhankelijk van de ernst van de acne. Daarnaast kan de dermatoloog, net zoals de huidtherapeut, verschillende behandelingen aanbieden tegen acnelittekens. Denk hierbij aan: chemische peelings, (micro)dermabrasie, licht- en laserbehandelingen en microneedling. Wanneer je een doorverwijzing hebt naar de dermatoloog, vergoedt de basisverzekering de acnebehandeling. De meeste medicijnen worden ook vergoed vanuit de basisverzekering. De kosten vallen dan onder het eigen risico, let daarbij wel op dat je naar een instelling gaat waarmee je zorgverzekeraar een contract heeft! De eerder beschreven behandelingen kunnen dus ook door een huidtherapeut worden uitgevoerd, mits deze is opgenomen in het kwaliteitsregister voor paramedici. Dat register toont aan of de huidtherapeut daadwerkelijk voldoet aan de kwaliteitseisen, niet geheel onbelangrijk dus! 

 

Benieuwd geworden naar wat bovenstaande behandelingen inhouden? Bekijk dan de pagina ‘Behandelingen’. 

 

Wat je er zelf aan kunt doen 

Naast het ondergaan van behandelingen, kun je zelf ook aan de slag met je acne. Je kunt bijvoorbeeld starten met het aanpassen van jouw huidverzorgingsroutine. Benieuwd geworden? Bekijk dan de pagina ‘Acne zelf aanpakken’, deze staat vol met tips & tricks over acne, zoals informatie over passende ingrediënten. 

 

Afsluiting 

Vond je deze informatie interessant of herken jij jouw huidprobleem niet in bovenstaande informatie en ben je benieuwd welke vorm van acne je dan wél hebt? Bekijk dan onze andere pagina’s! 

 

Literatuurlijst

Rating: 5 sterren
9 stemmen

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.